جمع‌آوری کمک‌های مردمی در خیابان با ادعای داشتن مجوز از سوی سازمان بهزیستی کشور خلاف قانون است.
تراكت خيريه

مدیرکل دفتر توسعه و نظارت بر مراکز و موسسات غیردولتی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه جمع‌آوری کمک‌های مردمی در خیابان با ادعای داشتن مجوز از سوی سازمان بهزیستی کشورخلاف قانون است، گفت: از نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات و سایر دستگاه‌های نظارتی درخواست کرده‌ایم که هر جا چنین مواردی را مشاهده کردند، بلافاصله شماره ثبت خیریه را به ما اطلاع دهند.

جهان حیدری با بیان اینکه این موارد بارها به بهزیستی اعلام شده و بعد از استعلام مشخص شده است که مؤسسه مذکور وابسته به سازمان بهزیستی نیست، افزود: یکی از مشکلات صدور مجوز خیریه‌ها بروز چنین مشکلاتی است. در واقع چندگانگی در صدور مجوز باعث شده است تا خیریه‌ها و مراکز مذکور هربار ادعا کنند که مجوز خود را از یکی از نهادها دریافت کرده‌اند و پیگیری صحت مجوز آنها با سختی همراه باشد.

مدیرکل دفتر توسعه و نظارت بر مراکز و مؤسسات غیردولتی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه در حال حاضر هیچ مؤسسه خیریه و سازمان مردم نهادی از بهزیستی مجوز دریافت کمک از مردم در سطح شهر را دریافت نکرده است، اظهار کرد: هیچ مؤسسه وابسته به بهزیستی تحت هیچ شرایطی اجازه ندارد جلوی مردم را در خیابان بگیرد. اگر چنین چیزی به ما گزارش شود و مؤسسه مذکور متعلق به ما باشد، بلافاصله مجوز مؤسسه باطل می‌شود.

حیدری با بیان اینکه سال گذشته در این خصوص گزارش‌هایی به بهزیستی رسید، تصریح کرد: از بین گزارش‌های سال گذشته تنها یک مورد مربوط به مؤسسه‌ای بود که چهار سال قبل به همان نام مجوزش باطل شده بود و این بار با اقدام به جمع آوری پول، به سیستم قضائی معرفی شد.

وی در ادامه درباره روند اعطای مجوز به مؤسسات خیریه وابسته به سازمان بهزیستی کشور نیز گفت: متقاضیان بعد از درخواست مجوز، ابتدا باید براساس اساسنامه‌ای که داریم اهدافشان را تشریح کنند و بعد از ثبت نام اعضا و اهداف، این اطلاعات به معاونت تخصصی مربوطه برای تأیید داده می‌شود البته این فرایند زمان‌بر نیست و به سرعت انجام می‌شود.

مدیرکل دفتر توسعه و نظارت بر مراکز و مؤسسات غیردولتی سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: بعد از تأیید اطلاعات مذکور، بلافاصله روند اعطای مجوز به مؤسسه را در دستور کار کمیسیون قرار می‌دهیم. کمیسیون ماده ۲۶ اعضایی دارد که این اعضا تعیین کننده مجوز استانی یا کشوری برای مؤسسه خیریه هستند. بعد از موافقت کمیسیون، استعلام‌های حفاظتی، سوءپیشینه و… بررسی شده و سپس به اداره ثبت اسناد نامه‌ای فرستاده می‌شود، البته قبل این مرحله هیئت امنا و هیئت مؤسس باید مجمع عمومی تشکیل داده و اعضای هیئت مدیره را تعیین کرده باشند تا ما نیز این موارد را تأیید کنیم.

حیدری درباره آئین نامه تبلیغات و جذب منابع مالی مؤسسات وابسته به بهزیستی نیز ادامه داد: اخیراً آئین نامه تبلیغات و جذب منابع مالی مؤسسات خیریه را بازنگری کرده و قوانین دست و پا گیر را حذف کردیم البته حذف این قوانین با توجه به قوانین بالادستی مثل کمیسیون تلفیق مجلس و قوانین و مقررات زدایی، انجام شده است اما در عین حال در اجرای قوانین باقی مانده دقیق‌تر شدیم و از همان ابتدا نظارت را وارد کار کردیم. سعی می‌کنیم که خیلی حساب شده عمل کنیم تا کمتر خطا اتفاق بیفتد.

وی ادامه داد: وقتی مجوز را می‌دهیم مؤسسات نیز در قبال ما تعهداتی دارند. پرسش نامه‌ای در مورد گردش مالی و عملکرد سه ماهه این مؤسسات وجود دارد. همچنین از یک سال پیش به شکل کاملاً حساب شده در حال رتبه بندی خیریه‌ها هستیم و موسساتی که در راستای مجوز خود فعالیت نکنند و عملکردشان متناسب با مجوزشان نباشد، بلافاصله مورد سوال قرار خواهند گرفت؛ البته موسساتی که از ما مجوز می‌گیرند معمولاً بلافاصله از سوی بهزیستی به کار گرفته می‌شوند و آنها را برای خدمت رسانی به جامعه هدف خود جذب می‌کنیم.

مدیرکل دفتر توسعه و نظارت بر مراکز و مؤسسات غیردولتی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: سازمان بهزیستی از جمله نهادهایی است که به دلیل کمیسیون ماده ۲۶ که مربوط به تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت است و این اجاره را دارد که بلافاصله در صورت تخلف کمیسیون ابطال را تشکیل دهد و این مؤسسه را به کمیسیون برده و مجوزش را ابطال کنیم، این درحالیست که در وزارت کشور یا جاهای دیگر مجوز این مؤسسات متخلف حتماً باید توسط مقامات قضائی ابطال شود، اما ما این ابزار را داریم. یکی از دلایلی که سازمان‌های مردم نهاد و خیریه‌های وابسته به سازمان بهزیستی کمتر تخلف دارند هم همین موضوع است که به راحتی می‌توانیم با آنها برخورد کنیم.

حیدری با اشاره به آغاز طرح رتبه بندی مؤسسات خیریه و سازمان‌های مردم نهاد وابسته به سازمان بهزیستی کشور نیز گفت: تمام شاخص‌های رتبه بندی را استخراج کرده‌ایم و اگر مؤسسه‌ای از مسیر خارج شد باید به مسیر اصلی خود برگردد. معیار سنجش رتبه‌ها این طور است که اگر مؤسسه به رتبه دلخواه ما نرسید مسئول مربوطه را برای ارائه توضیحات دعوت می‌کنیم و مؤسسه مذکور خودش را با اهداف ما هم راستا کند.

به گفته وی زمان تمدید مجوزهای مؤسسات خیریه نیز محدود شده است، این درحالیست که قبلاً این زمان نا محدود تعریف شده بود، اما این محدودیت هم باعث شده تا اگر شاخص‌ها تضمین نشود، برای تمدید مجوز خیریه این مؤسسات با موانعی رو به رو شوند. سعی ما بر این است که نظارت هوشمند راه بیندازیم و تا جایی که امکان دارد طرح «خود نظارتی» را راه بیندازیم. چندین سامانه در این خصوص طراحی شده است که یکی از آنها به نام سامانه "دادور" در حال تکمیل است. بانک اطلاعاتی سازمان بهزیستی نیز در حال تکمیل و تمام آمار و ارقام ما نیز در حال به روز شدن است.

مدیرکل دفتر توسعه و نظارت بر مراکز و مؤسسات غیردولتی سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: پلن مالی مؤسسات نیز در حال شفاف سازی است به طوری که با راه اندازی یک سامانه مشخص خواهد شد که منابع مالی مؤسسات در چه زمینه‌هایی هزینه شده است و این اطلاعات کاملاً در اختیار مردم قرار خواهد گرفت. مردم می‌توانند با کمک سامانه‌ای که به زودی فعال خواهد شد و بدانند که هزینه‌های هر خیریه صرف چه چیزی شده است. کمتر از یک سال است که در حال ساخت این زیرسازها هستیم و هماهنگی‌هایی را با مجلس، وزارت اقتصاد و دارایی و سامانه اطلاعات خودمان را انجام داده‌ایم.

حیدری تاکید کرد: این روند برای دسترسی مردم آغاز شده و طی سه ماه آینده قابل لمس است و طی ۶ ماه آینده نیز کاملاً به روز خواهد بود.

وی در پاسخ به سوالی درباره سازوکارهای نظارتی سازمان بهزیستی برای جلوگیری از ورود مؤسسات خیریه به تخلفاتی مانند پولشویی نیز گفت: یکی از دلایل ایجاد این تخلفات این است که ارگان‌های صادر کننده مجوز روی این موضوعات نظارت نمی‌کنند اما مؤسسات وابسته به بهزیستی به دنبال نظارت مستمر کمتر دنبال این قضایا می‌روند. محال است کسی مجوز مؤسسه را بگیرد و چندین مورد عملکرد وی مورد نظارت بهزیستی قرار نگیرد یا در زمان مورد نیاز مانند وقوع حوادث و… از عملکرد آنها توسط بهزیستی استفاده نشود.