دانشور: مطالبات در خصوص رسیدگی به کودکان کار و خیابان باید از طریق نهادهای سیاست‌گذار دنبال شود

فاطمه دانشور بنیان‌گذار و مدیر عامل مهرآفرین برای چهارمین دوره‌ی انتخابات شورای شهر تهران کاندید و در نهایت موفق شد آرای مردم تهران را برای راه یابی به این شورا اخذ کند. برای اطلاع از انگیزه و اهداف ایشان برای حضور در شورای شهر و همچنین برنامه‌هایی که برای رسیدن به اهداف‌شان دارند گفت‌وگویی را با ایشان به شرح زیر انجام داده‌ایم:

خانم دانشور چه‌طور شد که تصمیم گرفتید برای چهارمین دوره‌ی انتخابات شورای شهر تهران کاندید شوید؟

بخشی از این انگیزه مدت‌ها قبل ایجاد شد. در سال 87 ما در مهرآفرین پژوهشکده‌ای را راه‌اندازی کردیم که پژوهش‌هایی در حوزه‌ی آسیب‌های اجتماعی کودکان کار و خیابان انجام می‌داد. این پژوهشکده گزارش‌هایی از تعداد بالای کودکان بازمانده از تحصیل که مشغول به کار هستند و همچنین آسیب‌های جدی که متوجه خودشان و جامعه می‌شود را ارائه داد. هشدار جدی بود اما، به نظر می‌رسید مسئولین آن‌گونه که باید به این موضوع توجه نداشتند. گواه این مسئله، برنامه‌ی توسعه‌ی پنج ساله‌ی کشور بود؛ در این برنامه 17 بار کلمه‌ی فاضلاب به کار رفته اما یک بار هم از کلمه‌ی کودک استفاده نشده‌است. این نشان می‌دهد که سیاست‌گذاران هنوز به موضوع کودک حساس نشده‌اند. به همین دلیل این مطالبات در خصوص رسیدگی به کودکان کار و خیابان باید حتماً از طریق نهادهای سیاست‌گذار دنبال شود. این نهادها شامل ریاست جمهوری، مجلس و شوراها می‌باشند که جزء ارکان تصمیم‌گیری هستند. در شهری مثل تهران و سایر شهرهای پرجمعیت، شهرداری‌ها نقش جدی و مؤثری در حوزه‌های اجتماعی دارند. برای مثال معاونت اجتماعی شهرداری‌ها، زیر‌مجموعه‌ای به نام سازمان رفاه شهرداری‌ها دارند و بیشتر توجه آن‌ها معطوف به رفاه شهروندان است. یکی از مصادیق بارز رفاه، جمع‌آوری و سامان دادن به کودکانی است که در سطح خیابان‌های شهر به کار گرفته می‌شوند. در شهرداری، امکانات و پتانسیل‌هایی وجود دارد که می‌توانند در بهبود وضعیت این کودکان بسیار اثربخش باشند. شاید یکی از دلایلی که این مسئله تا کنون به صورت کاملاً جدی از سوی شورای شهر دنبال نشده، عدم وجود فعالین اجتماعی درگیر در مسئله‌ی کودکان خیابانی باشد. من فکر می‌کنم کسانی که هم دغدغه اجتماعی دارند و هم به طور کامل در بطن جریان این آسیب‌های اجتماعی قرار دارند، می‌توانند مدافعان مؤثر حقوق این کودکان در شورای شهر باشند. من در خودم این انگیزه، پتانسیل و توانایی را دیدم که بتوانم نماینده‌ی کم‌توانان اجتماعی در شورای شهر تهران باشم و با ایجاد حساسیت در مسئولان رده بالا،  موجب شوم تا منابع مالی و غیر مالی بیشتری از درآمد کشور به آسیب‌دیدگان اجتماعی به خصوص کودکان در معرض خطر اختصاص داده شود. به همین دلیل در انتخابات حضور پیدا کردم و با رأی مردم به این شورا راه پیدا کردم. 

اما آسیب‌های اجتماعی تنها به شهر تهران محدود نمی‌شوند. در بسیاری از نقاط کشور این مسئله در اشکال متفاوت به چشم می‌خورد.

بله درست است. ما باید سعی کنیم که الگویی مناسب برای شهر تهران بسازیم و آن را در شهرهای دیگر هم پیاده کنیم. برای مثال اگر بتوانیم در حوزه‌ی مناسب‌سازی فضاهای شهری برای همه‌ی شهروندان از جمله کم‌توانان اجتماعی مثل معلولان و ... مفید کار کنیم، می‌توانیم الگوی مناسبی برای سایر شهرهای کشور بسازیم. 

برخی معتقدند که فعالین اجتماعی نباید وارد نهادهای حاکمیت بشوند. نظر شما در این باره چیست؟

من با این نگاه و ایده مخالفم؛ با این ایده ‌که NGOها چون مردمی هستند اقدام به ورود به سطوح بالای تصمیم‌گیری در کشور نداشته باشند. در واقع نهادهای حاکمیت می‌توانند نقش مؤثری در کاهش چشمگیر آسیب‌های اجتماعی داشته باشند و به اعتقاد من نمایندگان NGOها می‌توانند با ورود به شورای شهر، مجلس و ... تصمیم‌گیرندگان در سطوح بالا را نسبت به موضوعاتی که درگیر آن هستند حساس کنند. 

برنامه‌های شما برای تحقق اهداف‌تان چیست؟ 

یکی از برنامه‌هایی که دارم دعوت از نمایندگان سایر NGOها است تا از آن‌ها مشاوره‌های کاربردی بگیرم. طبق گفته‌ی رئیس جمهور منتخب مردم، باید به NGOها بهای بیشتری داده شود. قصد دارم با همیاری آنان جایگاه NGO‌ها را در سطوح تصمیم‌گیری ارتقاء دهم. 

آموزش شهروندان از دیگر برنامه‌ها است و قصد دارم روی بالا بردن آگاهی آن‌ها نسبت به حقوق شهروندی‌شان تمرکز کنم. اغلب کسانی که به من رأی دادند از طبقات محروم جامعه بودند و یا افرادی از طبقه‌ی متوسط که خواستار رسیدگی به وضعیت آسیب‌دیدگان شهر بودند. بنابراین بیشترین حضور و نقش‌آفرینی من هم در مناطق محروم خواهد بود. من خود را نماینده‌ی کارتن‌خواب‌های شهر تهران می‌دانم و امیدوارم که روزی برسد که شهر تهران شاهد افرادی نباشد که شب‌ها سرپناهی جز خیابان‌ها ندارند. 

شعار شما در دوران انتخابات " شهر برج و بارو نیست، قلب‌های نازک تپنده است" بود. در این خصوص کمی بیشتر توضیح می‌دهید.

ببینید ما شعار نداشتیم. شعار، تنها وعده‌ی عمل است. اما ما عمل کرده بودیم و در حقیقت این عمل ما بود که رأی آورد. می‌خواهیم آن‌چه که عمل کرده‌ایم را بهبود و توسعه دهیم. ما قصد داریم مراکزی مانند جمال‌الحق را که به تازگی افتتاح کردیم برای کودکان کار و خیابان توسعه دهیم. سعی می‌کنیم حداقل هر سال 3 مرکز مشابه در نقاط مختلف تهران راه‌اندازی کنیم.

اگر صحبت پایانی با یاوران مهرآفرین دارید، بفرمایید.

من برای پیشبرد اهدافم نیاز به یاوران مهرآفرین و نظرات مشورتی آن‌ها دارم. قصد دارم از بچه‌های کانون نخبگان، یعنی همان دانش‌آموزان و دانشجویان با استعدادی که تحت پوشش مهرآفرین، استعدادها و توانایی‌های‌شان به منصه‌ی ظهور رسید هم استفاده کنم. مطمئنم خداوند مهرآفرین مادامی که نیت ما خالص و در جهت خدمت به خلق است ما را یاری می‌کند و ما پیروزان اصلی این عرصه خواهیم بود.