تکدی گری یکی از آسیب‌های جدی در جامعه کنونی محسوب می‌شود که علاوه بر مشکلات فرهنگی و شهری، آسیب‌های اجتماعی را نیز به همراه دارد.

طی سال‌های اخیر برنامه ریزان و سیاست‌گذاران کوشیده‌اند تا برنامه‌های عملیاتی را برای مقابله با این پدیده ناهنجار اجتماعی ارائه کنند اما همچنان جولان گداها را می‌توان در شهرهای پرجمعیت و کلان‌شهرها به‌وضوح مشاهده کرد.

شهرستان‌های استان تهران به دلیل هم‌جواری با پایتخت، بیش از بسیاری استان‌های کشور با آسیب‌های تکدی گری روبرو بوده‌اند و تمهیدات اندیشیده شده از سوی مسئولان نیز نتوانسته گدایان را از انجام فعالیت خود بازدارد.

گدایانی که درآمدشان از کارمندان بیشتر است

بر اساس پژوهشی که طی سال‌های اخیر انجام‌شده، درآمد ۹۰ درصد گدایان و متکدیان از کارمندان ادارات بالاتر بوده و این درحالی‌که است که بیش از ۷۵ درصد متکدیان توان کار کردن رادارند.

شهرستان ورامین یکی از مناطقی است که با پدیده تکدی گری دست‌به‌گریبان بوده و شهروندان این منطقه هرروز شاهد حضور گدایان در نقاط مختلف شهر هستند.

متکدیانی که به‌صورت سازمان‌یافته در معابر شهری حاضر می‌شوند

بر اساس بررسی‌های میدانی خبرنگار مهر، تعدادی از گدایان و متکدیان نقاط مرکزی ورامین به‌صورت سازمان‌یافته اقدام به جمع‌آوری کمک‌های مردمی می کنند و حتی برخی از آنان اجازه حضور گدای جدیدی را در میان خود نمی‌دهند.

ببرخی از متکدیان فعال در ورامین بر سر چهارراه‌ها و معابر اصلی حاضرشده و از رهگذران و مسافران وسایل نقلیه شخصی و عمومی تقاضای کمک می‌کنند.

استفاده ابزاری از کودکان توسط متکدیان خیابانی

تعدادی دیگر از گدایان در ورامین، گدایان رهگذری هستند که با حضور در پیاده‌روها و صحبت با شهروندان و مردم از آنان می‌خواهند که به آنان کمک کنند.

برخی دیگر از متکدیان نیز از ساعات اولیه صبح بر درِ منازل شهروندان حاضرشده و تا ساعات پایانی شب، به جمع‌آوری کمک از مردم می‌پردازند و درآمد قابل‌توجهی را در جیب خود می‌گذارند.

نکته جالب‌توجه و تأسف‌بار آن است که بسیاری از گدایان و متکدیان در ورامین، کودکان معصوم و حتی شیرخوار را به ابزاری برای رسیدن به مقاصد خود تبدیل کرده‌اند، کودکانی که در محیط غیربهداشتی و در بدترین شرایط صبح را به شب رسانده و  آسیب‌های اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی را تجربه می‌کند.

افزایش متکدیان زن یک هشدار جدی به مسئولان

از طرف دیگر درحالی‌که بر اساس آمارهای ارائه‌شده در دهه ۸۰ و ۹۰، بیش از ۸۰ درصد گدایان استان تهران را مردان تشکیل می‌دادند اما طی سال‌های اخیر روند تکدی گری در میان زنان رشد فزاینده‌ای را داشته است.

بر اساس یک پژوهش علمی، بخش قابل‌توجهی از متکدیان فعال در شهر تهران و شهرستان‌های استان تهران، بومی منطقه نیستند و این امر هشدارهای جدی را به مسئولان می‌دهد.

همچنین حضور پرتعداد اتباع خارجی و روند روزافزون مهاجرپذیری به ورامین، پدیده تکدی گری در این منطقه را افزایش می‌دهد و باید مسئولان فکری اساسی برای این معضل کنند.

جولان متکدیان و گدایان در ورامین به دغدغه جدی بسیاری از شهروندان و مردم تبدیل‌شده است، افرادی که به‌راحتی در شهر حرکت کرده و درآمدی بالاتر از بسیاری مردم منطقه به دست می‌آورند.

تکدی گری جرم محسوب می‌شود

رضا کچویی کارشناس حقوقی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به این نکته که تکدی گری جرم است، اظهار داشت: تکدی گری بر اساس قانون جرم محسوب می‌شود و در قانون برای آن مجازاتی نیز تعیین‌شده است.

وی با اشاره به موارد قانونی در این زمینه در قانون مجازات اسلامی افزود: قانون مجازات اسلامی در مواردی برای افراد متکدی که از این راه امرارمعاش می‌کنند نیز مجازات مشخصی را در نظر گرفته و حتی بر مصادره اموالی که از این راه به‌دست‌آمده، تأکید کرده است.

قانون مجازات اسلامی نیز در این زمینه صراحت دارد به‌طوری‌که بر اساس ماده ۷۱۲ این قانون، هرکس تکدی‌گری یا کلاشی را پیشه خود قرار داده باشد و از این راه امرارمعاش یا ولگردی کند، به حبس از یک تا سه ماه محکوم خواهد شد و چنانچه باوجود توان مالی مرتکب عمل فوق شود، علاوه بر مجازات مذکور، همه اموالی که از طریق تکدی و کلاشی به دست آورده است مصادره خواهد شد.

دریکی دیگر از مواد قانونی قانون مجازات اسلامی تأکید شده که هرکس طفل صغیر یا غیر رشیدی را وسیله تکدی قرار دهد یا افرادی را به این امر بگمارد، به سه ماه تا دو سال حبس و استرداد همه اموالی که از طریق مذکور به دست آورده است، محکوم خواهد شد.

پیامدهای مخربی که کودکان را تهدید می‌کند

سید محمد احمدی کارشناس حوزه اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به این نکته که رواج تکدی گری پیامدهای مخرب فرهنگی و اجتماعی به همراه دارد، اظهار داشت: این روزها حضور متکدیان در مناطق مختلف شهرهای ایران به معضلی فراگیر تبدیل‌شده است.

وی با اشاره به این نکته که کودکان و خردسالان بیشترین آسیب را در پدیده تکدی گری می‌بینند، افزود: کودکان و خردسالانی که توسط متکدیان برای رسیدن به اهداف خود مورداستفاده قرار می‌گیرند، بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند، آسیب‌هایی که بر روی زندگی آینده آنان تأثیر می‌گذارد.

استفاده ابزاری از کودکان در پدیده تکدی گری

احمدی با تأکید بر بروز ناهنجاری های اجتماعی در متکدیان کودک و نوجوان ادامه داد: یادگیری ناهنجاری‌های فرهنگی و اجتماعی ازجمله پیامدهای مخربی است که کودکان و نوجوانان متکدی را تهدید می‌کند.

وی با اشاره به استفاده ابزاری از کودکان در پدیده تکدی گری گفت: متکدیان تلاش دارند تا با استفاده ابزاری از کودکان و نوجوانان، احساسات مردم و رهگذران را تحریک کرده و درآمد بیشتری را به دست آورند و کودکان نیز مجبور به تبعیت ازنظر آنان هستند.

احمدی با تأکید بر آسیب های مخرب تکدی گری بر روی زنان و دختران یادآور شد: زنان متکدی نیز آسیب‌های جدی و مخربی را در این پدیده متحمل می‌شوند و این امر ضرورت برنامه‌ریزی مسئولان و فعالان اجتماعی را یادآور می‌شود.

حضور متکدیان یک آسیب اجتماعی جدی برای ورامین است

محمد اردستانی یکی از شهروندان ورامینی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، تکدی گری را یک آسیب جدی برای شهر ورامین دانست و  اظهار داشت: تکدی گری و حضور گدایان در نقاط مختلف شهر ورامین یک معضل جدی محسوب می‌شود.

وی، تکدی گری را پدیده‌ای چندبعدی دانست و افزود: نباید پدیده تکدی گری را در آسیب‌های اجتماعی آن خلاصه کرد، بلکه این پدیده چندوجهی، آسیب‌های فرهنگی، اخلاقی، اقتصادی و غیره را نیز به همراه دارد.

اردستانی ادامه داد: متأسفانه همچنان شهروندان ورامینی شاهد حضور گدایان در معابر شهری و درِ منازل خود هستند و ساماندهی ویژه‌ای نیز در این زمینه در دستور کار قرار ندارد.

ساماندهی گدایان در ورامین عزم همگانی می‌خواهد

وی اضافه کرد: امروز به‌راحتی گدایان در نقاط مرکزی شهر ورامین به تکدی گری مشغول هستند و تعدادی از آنان نیز درآمد خوبی را از این راه به دست می‌آورند.

اردستانی متذکر شد: امروز نهادهای خدمت رسان نظیر کمیته امداد و بهزیستی در کنار مؤسسات خیریه معتبر وظیفه کمک و دستگیری از مستمندان را دارند و کمک به متکدیان در خیابان‌ها، انحرافی جدی در فعالیت بنگاه‌های امدادی ایجاد می‌کند، درحالی‌که همین کمک‌های مردمی به گدایان می‌تواند از طریق نهادهای خیریه به افراد واجد شرایط و نیازمندان حقیقی برسد.

وی بیان داشت: ساماندهی گدایان در ورامین عزم همگانی و همت همه دستگاه‌ها و ادارات مسئول را می‌طلبد و باید از همه ظرفیت‌های موجود در این زمینه بهره گرفت.

سرهنگ صفدر سلیمی معاون فرهنگی و اجتماعی فرماندهی انتظامی شرق استان تهران نیز اظهار داشت: برخورد با پدیده تکدی گری با تعامل بین دستگاهی میسر می‌شود و در این راستا باید هر یک از نهادها و ارگان‌های مسئول به وظیفه خود عمل کنند.

باید از ظرفیت نهادهای مختلف برای مقابله با پدیده تکدی گری استفاده کرد

علی حیدریان شهردار ورامین نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به این نکته که معضل تکدی گری یک موضوع پیچیده و چندوجهی است، اظهار داشت: ساماندهی متکدیان یک موضوع مهم و اساسی است.

وی افزود: ابتدا باید برنامه‌ریزی لازم برای برخورد با پدیده تکدی گری انجام شود و مسئولان ادارات و نهادهای مختلف ظرفیت‌های خود را در این عرصه به میدان آورده و با همفکری و همکاری یکدیگر با آن مقابله شود.

حیدریان ادامه داد: باید مکانی برای جمع‌آوری و نگهداری متکدیان در نظر گرفته‌شده و آموزش‌های لازم و اقدامات فرهنگی بر روی آنان انجام شود، در غیر این صورت با جمع‌آوری مقطعی گدایان، مشکلی حل نخواهد شد.

به هر ترتیب همکاری و همیاری دستگاه‌های اجتماعی در کنار نهادهای حمایتی و قاطعیت پلیس و دستگاه قضایی در برخورد با متکدیان می‌تواند وضعیت موجود را بهبود بخشد و بدون تردید شهروندان ورامین انتظار دارند تا شاهد حضور پرتعداد گدایان در شهرشان نباشند.